- De NAVO heeft deze week plannen gepresenteerd om zijn voorraden aan artilleriemunitie te vergroten.
- Die plannen komen op een moment dat Oekraïne flink wat munitie tekort komt op het slagveld.
- De Amerikaanse onderminister van Defensie zegt dat Kyiv niet geleverd krijgt wat het nodig heeft.
- Lees ook: Rusland gebruikt de Oekraïense winter om aanvallen op te voeren, vóór de start van het ‘modderseizoen’ – maar de verliezen aan tanks en manschappen zijn enorm
Nu de oorlog van Rusland tegen Oekraïne bijna twee jaar duurt, lijken de Russen de overhand te hebben in een cruciale strijd: het gevecht om munitie.
De situatie op het slagveld ziet er steeds slechter uit voor het Oekraïense leger, dat verlamd dreigt te raken door het gebrek aan munitie en in aantallen manschappen overtroffen wordt door Russische troepen. Dat was een paar maanden geleden nog niet het geval, maar Kyiv heeft nu te maken met onzekerheid over toekomstige leveringen van munitie door westerse bondgenoten.
Celeste Wallander, de Amerikaanse staatssecretaris van Defensie voor Internationale betrekkingen, zei deze week dat het Pentagon zich bewust is van de zorgen van de militaire leiders van Oekraïne. Het Oekraïense leger heeft “niet de voorraden voor munitie die ze nodig hebben.”
Rusland vuurt veel meer granaten af dan Oekraïne
Cruciaal is vooral artilleriemunitie. Afgelopen zomer vuurde Oekraïne zo'n 7.000 granaten per dag af, tegen ongeveer 5.000 aan Russische zijde, schreef The New York Times eerder deze week op basis van informatie van Amerikaanse en andere westerse analisten.
Maar nu zijn de kaarten heel anders geschud. Oekraïne vuurt nog maar zo'n 2.000 granaten per dag af, tegen Rusland bijna 10.000. Die opleving voor Moskou komt door de toegenomen binnenlandse productie en Noord-Koreaanse leveringen.
Volgens de Amerikaanse staatssecretaris Wallander is de levering van voldoend munitie voor Oekraïne afhankelijk van de toename van de productie in het Westen. "We werken samen met bondgenoten en partners om hun munitieproductie op te schroeven. Dus we proberen daaraan te voldoen."
Er worden inmiddels belangrijke initiatieven genomen. Zo kondigde secretaris-generaal Jens Stoltenberg van de NAVO dinsdag nieuwe contracten ter waarde van meer dan 1 miljard euro aan om zo'n 220.000 artilleriegranaten te kopen, die tot dusver een sleutelrol hebben gespeeld in de strijd van Oekraïne tegen Rusland.
"Dit laat zien dat de beproefde structuren van de NAVO voor gezamenlijke aanbestedingen werken", zei Stoltenberg daarover tegen journalisten. "De oorlog van Rusland in Oekraïne is een gevecht om munitie geworden, dus het is belangrijk dat de bondgenoten hun eigen voorraden aanvullen, terwijl we Oekraïne blijven steunen."
Analisten van de denktank Institute for the Study of War (ISW) zeggen dat het onduidelijk is of de NAVO met de nieuwe contracten meer munitie naar Oekraïne kan sturen of alleen de eigen voorraden kan aanvullen - beiden zijn belangrijk op lange termijn.
"De westerse veiligheidssteun blijft cruciaal voor Oekraïne, omdat een langzame afname of plotselinge ineenstorting van de westerse hulp er hoogstwaarschijnlijk voor zal zorgen dat Oekraïne zichzelf niet meer kan verdedigen", schreven de analisten van het ISW dinsdag in een beoordeling van de stand van zaken op het slagveld.
Minder hulp "kan ertoe leiden dat het Russische leger beduidend meer terrein zal veroveren in Oekraïne en daarmee dichterbij de grenzen van NAVO-lidstaten zal komen."
"Het aanvullen van de NAVO-voorraden is ook belangrijk om Rusland te ontmoedigen een aanval uit te voeren op de oostflank van de NAVO en zo nodig af te slaan", stellen de analisten.
Niet alleen de NAVO spant zich in om meer munitie te produceren. Ook EU-landen zijn bezig de broodnodige artilleriegranaten in Kyiv te krijgen, terwijl ook Oekraïense functionarissen hebben aangegeven de productie in zowel binnen- als buitenland te verhogen.
"Elk aspect van de logistiek moet worden versneld", zei de Oekraïense president Volodymyr Zelensky eerder deze maand tijdens een toespraak op nationale televisie na een bijeenkomst met de militaire en politieke top van zijn land.
"We hebben ook gesproken over het creëren van nieuwe productielijnen voor wapens en munitie in Oekraïne - in onze bedrijven en samen met partners", zei Zelensky.
Op dit moment is de toekomst van de Amerikaanse militaire steun de grootste onzekerheid. Het Amerikaanse Congres houdt voorlopig een nieuw steunpakket tegen, ondanks smeekbedes van de regering van president Joe Biden.
Medewerkers van het Pentagon hebben gezegd dat de Verenigde Staten zonder extra geld de wapenleveranties aan Oekraïne niet op hetzelfde niveau en met dezelfde snelheid kan volhouden, als het sinds het begin van de oorlog heeft gedaan.
De gevolgen van het opdrogen van de hulp zijn ingrijpend, waarschuwen Amerikaanse en Oekraïense bestuurders. Sommigen van hen hebben gezegd dat Oekraïne gaat verliezen als de hulp niet wordt voortgezet.
"Het uitblijven van nieuwe financiering heeft ons gedwongen een pauze te nemen van het opnemen van extra items uit onze voorraden, gezien de gevolgen voor onze eigen militaire paraatheid", zei woordvoerder Pat Ryder van het Pentagon dinsdag tegen journalisten.
Deze beperkingen weerhouden ons ervan "tegemoet te komen aan de meest dringende behoeftes van Oekraïne op het slagveld, waaronder granaten, antitankwapens en munitie voor de luchtverdediging."
